Ken jij dierendokter Joshua, bekend van het VTM-dierenprogramma ‘Beestig?’ Wel, ik heb net zijn boek ‘Mijn passie voor dieren’ gelezen. En ik heb niet alleen veel geleerd over honden, katten en konijnen, maar ook hoe je een boek schrijft dat je met veel plezier op twee avonden uitleest.
Ik ga ervan uit dat dierenarts Joshua zijn boek zelf heeft geschreven. Maar op zich maakt dat weinig uit. Ik heb ontzettend veel genoten van zijn boek en ook veel opgestoken. Dierentips én schrijftips. Geïntegreerd? Voor ik zijn succesformule prijsgeef, deel ik eerst een fragmentje uit het boek.
Fragment uit het boek ‘Mijn passie voor dieren’
Op een avond krijg ik een spoedtelefoontje waarbij ik toch echt twee keer moet vragen of ik het wel goed gehoord heb. Ik heb op een weekavond om elf uur ’s avonds een mevrouw aan de lijn die verkondigt dat haar ene konijn haar andere konijn had proberen te castreren.
‘Excuseer, kan u dat nog even herhalen?’
‘Mijn ene konijn heeft mijn andere proberen te castreren. En ik denk dat de bal eruit hangt.’
‘Dus uw ene konijn heeft de teelbal van uw andere konijn opengebeten?’
‘Dat klopt. Mag ik alsjeblieft langskomen?’
Uiteraard mag mevrouw langskomen. Voor mij is het alvast bang afwachten. Hoewel ik weet dat het kan gebeuren bij konijnen, heb ik het nog nooit als dierenarts meegemaakt.
1. Hij blijft zichzelf
Wie Joshua al eerder op tv heeft gezien, zal dit beamen: Joshua is enthousiast, positief, legt alles heel helder uit en is vaak verbaasd over de dingen die hij ziet of hoort. En die persoonlijkheid vind je ook terug in elk woord in het boek. Je ziet hem echt verbaasd staan met de telefoon aan zijn oor, wanneer hij de mevrouw met het konijn met de opengebeten teelbal aan de lijn heeft.
Je voelt ook hoe moeilijk hij het heeft wanneer hij een puppy moet euthanaseren, hoe blij hij is dat hij een egel kan helpen en hoe fier hij is wanneer hij een oudere asielkat adopteert.
In elk verhaal, anekdote of tip sluimert zijn persoonlijkheid, waardoor je hem bij elke pagina die je omslaat nog meer apprecieert als arts én als mens.
Probeer dus ook jezelf te zijn wanneer je een tekst schrijft. Gebruik jouw eigen woorden, leg alles helder uit en af en toe een kwinkslag naar je eigen leven vindt iedereen fijn om te lezen.
2. Verhalenverteller
Het boek van Joshua is opgedeeld in 17 hoofdstukken. In elk hoofdstuk speelt een dier de hoofdrol. Zo leer je de kat Sprotje kennen, de hond Balou en de parkiet Miepke. Hij vertrekt vanuit de leefwereld van het dier, wat het al heeft meegemaakt, wie de baasjes zijn en wat de toekomst mogelijks zal brengen. Je krijgt meteen een heel levensverhaal voorgeschoteld, dat heel helder en met de nodige spanning is neergeschreven.
Door die verhalende aanpak, kruip je echt in de huid van de dierenarts, het dier en de baasjes. Je bent mee blij met de geboorte van een puppy, huilt mee met een overlijden van een kat en lacht mee met de fratsen van een konijn.
Verhalen werken altijd. Goede verhalen houden onze aandacht vast en je onthoudt beter de lessen die je eruit leert.
Uiteraard hoef je niet bij elke tekst die je schrijft een heel verhaal neer te pennen. Maar goede voorbeelden werken altijd. Dus wanneer je aan een artikel werkt, stel jezelf bij elk item de vraag: kan ik dit uitleggen met een voorbeeld. Je lezer snapt het plaatje dan beter. Beloofd.
3. Aansprekend
Hoewel de dierenarts schrijft vanuit zijn perspectief, spreekt hij de lezer constant aan met het woordje je. Met dat eenvoudig woord, maak je komaf met oubollige, passieve zinconstructies en zorg je ervoor dat de lezer zich aangesproken voelt en meegezogen wordt in het verhaal.
Een goede oefening is dan ook om bij elke zin die je schrijft, je de vraag te stellen: kan ik deze zin schrijven in de je-vorm. En als het antwoord positief is, doe dat dan ook.
4. Eenvoudig taalgebruik
Als dierenarts kom je elke dag in aanraking met zieke dieren. En ook als dierenarts weet je niet altijd meteen wat er scheelt. Research doen, bijstuderen … is dus voor Joshua dagelijkse kost. Maar in plaats van ons lastig te vallen met moeilijke wetenschappelijke termen, legt hij elk ziektebeeld bij zijn patiënten glashelder uit. Zo leer je bijvoorbeeld dat panleucopenie synoniem staat voor kattenziekte.
Rechters, dokters, verzekeringsagenten … maar ook jij maakt deze fout. Doordat je een expert bent in jouw vak, sta je er niet altijd bij stil dat een klant, lid of bezoeker niet altijd dezelfde taal spreekt als jij. Weet wie jouw publiek is en de kennis die het heeft over de materie. Ik beweer dus niet dat je vakjargon moet vermijden bij bepaalde doelgroepen, maar let er goed op dat je moeilijke termen uitlegt in heldere taal.
Trouwens, je bewijst je expertise nog eens zo fel wanneer blijkt dat je jouw materie in eenvoudige woorden kan vertalen.
5. Veel tips tussendoor
Dat Joshua een geboren verhalenverteller is, wist je al, maar wat echt fijn is, is dat elk verhaal doorspekt is met tips. Zo leer je bijvoorbeeld dat je de tanden van je kat of hond moet poetsen, dat je geen huisdier mag aanschaffen bij een broodfokker en dat je een hond moet beschermen tegen de zonnehitte.
Door de tips te verweven in het verhaal, leer je niet alleen de wat, maar ook de hoe en de waarom. En wanneer je dus van plan bent om een puppy in huis te halen, zal je meteen terugdenken aan de twee hondjes die geboren zijn bij een broodfokker en hoe hun verhaal is afgelopen.
Wat ook erg fijn is, is dat de belangrijkste tips per hoofdstuk nog eens opgesomd staan achteraan. Erg handig wanneer je die nog eens wil checken.
Vertel dus niet alleen een verhaal, maar controleer ook het advies dat je mee wil geven duidelijk is voor de lezer. En herhaal desnoods je belangrijkste punten in een apart tekstkader.
6. Goed gevoel
Een kat die mishandeld wordt, een puppy dat een spuitje moet krijgen, een kat die niet meer wil eten … er staat wel wat dierenellende in het boek. Zo vertelt hij in één van de eerste hoofdstukken over de kat Sprotje dat in een oven werd gestoken. Het verdriet, machteloosheid en teleurstelling van de dierenarts beleef je in elk woord dat de dierenarts schrijft. Maar in de plaats van met de vinger te wijzen, kiest hij net voor een positieve aanpak en vertelt hij ook gratuit over de mensen die meehelpen om Sprotje een mooi, nieuw leven te geven. En door die aanpak, word je als lezer gemotiveerd om ook een handje te helpen. Ik heb net 5 kilo graag besteld voor de meesjes in mijn tuin en ik ben aan het uitkijken naar een egelhuisje.
Wil je dat je lezer actie onderneemt na het lezen van jouw tekst? Ga dan niet betuttelen of inzoomen op negatieve aspecten, maar sluit steevast met een positieve, motiverende boodschap af.